Top 5 verhalen van de week

1.      Aardbevingsdrama verhevigt zich in Turkije en Syrië

Een week na de zware aardbeving die een ravage aan de Turks-Syrische grens aanrichtte, begint het dodental zich te stabiliseren, en begint de ware omvang van de tragedie die zich in de vroege uren van maandagochtend voltrok, door te dringen.

Nieuwe officiële cijfers schatten het totale aantal doden nu op 33.000 (respectievelijk 29.700 in Turkije en 3.500 in Syrië). Het dodental lijkt iets erger te zijn dan verwacht, nu de eerste uren na de beving voorbij zijn, die cruciaal zijn voor de redding van overlevenden die onder het puin vastzitten.

Aan de andere kant is internationale hulp gedurende de eerste dagen essentieel geweest. De hulp van EU-landen en enkele landen in het Midden-Oosten bij de reddingswerkzaamheden en bij de bouw van tijdelijke woonkampen voor degenen die alles zijn kwijtgeraakt, is essentieel geweest om de situatie niet uit de hand te laten lopen. Andere gebaren, zoals de versoepeling van de Amerikaanse economische sancties tegen het regime van Al-Assad, zijn bedoeld om te helpen bij de wederopbouw van de door de beving getroffen gebieden op middellange tot lange termijn.

De hecatomb is zo groot geweest dat de aardbeving zelfs de oorlog in Syrië op een laag pitje lijkt te hebben gezet. In het gebied van Turks Koerdistan dat aan de beving grenst, hebben Koerdische troepen een staakt-het-vuren afgekondigd, vergezeld van de belofte niet aan te vallen of door de door de beving getroffen gebieden te trekken. Aan het andere uiterste lijkt het gedrag van de jihadistische groep in Ibid, een gebied dat door rebellengroeperingen wordt gecontroleerd, waar Hayat Tahrir al SahmDe Syrische regering dreigt de levering van humanitaire hulp niet toe te staan, zowel van internationale organisaties als van de Syrische regering van Bashar Al-Assad.

Typische geopolitieke spanningen lijken ook te zijn afgenomen tussen Turkije en zijn buren, Griekenland en Armenië, die de doorgang van humanitaire hulp over hun gewoonlijk strenge grenzen hebben vergemakkelijkt.

De ontwikkelingen van de afgelopen dagen blijven afwachten. De aardbeving heeft ook enkele nieuwe spanningen veroorzaakt. In Syrië draagt het bij aan de ellende van een regio die de laatste jaren door oorlog wordt gekweld en die in niemandsland wordt belegerd door regeringstroepen, rebellen en Turkse milities. In Turkije geven sommige delen van de oppositie de regering al de schuld van de slechte infrastructuur, en sommige van deze bouwbedrijven worden al beboet of gesloten.

2.      VS en Canada schieten tot 4 ballonnen neer in hun luchtzone

Vorige week trok een filmwaardig nieuwsbericht de aandacht van de presentator. De Amerikaanse autoriteiten hadden gewaarschuwd voor de aanwezigheid van een ongeïdentificeerd luchtobject in hun luchtruim. Na het neerschieten bleek het niemand minder dan een luchtballon te zijn.

De afgelopen dagen hebben zowel Amerikaanse als Canadese autoriteiten steeds meer van deze objecten waargenomen, totdat maandag in Lake Huron, bij Michigan, het vierde dergelijke object werd neergeschoten.

Terwijl de verwarring voortduurt, blijven Canadese en Amerikaanse inlichtingendiensten informatie verzamelen over de apparaten en hun doel. Er zij aan herinnerd dat het auteurschap van diezelfde ballonnen voorlopig werd erkend door China, dat verklaarde dat het apparaten waren die gemaakt waren om meteorologische informatie te verzamelen, een verklaring die de Verenigde Staten (kennelijk) niet heeft overtuigd.

In ander verrassend nieuws heeft de Chinese regering zelf de ontdekking van nog een ongeïdentificeerd luchtobject boven haar luchtruim opgeëist, dit keer boven de Gele Zee, bij Qingdao.

Deze mysterieuze ontwikkelingen vallen samen met toegenomen Chinese en Japanse militaire operaties, de laatste met directe steun en medewerking van de VS, in de Zuidzee van Oost-Azië, een gebied waar al tientallen jaren geopolitieke spanningen en geschillen bestaan. We zullen zien hoe deze escalatie van de spanningen de komende weken uitpakt.

3.      Wapentransporten in Oekraïne worden ingewikkelder

Een jaar na de Russisch-Oekraïense oorlog lijkt de wapensteun voor het land onder leiding van Volodomir Zelenski te haperen. Na weken van gespannen onderhandelingen, en met de druk van de Amerikanen, gaven de Duitsers hun voornemen om tanks naar het land te sturen op. LeopardDe twee partijen worden gezien als de sleutel tot de ontwikkeling van het conflict in de komende weken.

Maar niet alles is gegaan zoals verwacht. Wat werd verwacht als een lawine van steun voor het sturen van meer dan 100 tanks, voornamelijk uit het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Duitsland, is met een zekere koelte ontvangen. Alleen Polen, dat gedurende het hele conflict een resoluut oorlogszuchtig standpunt innam, Portugal en Canada hebben zich bij het initiatief aangesloten (en met tamelijk beperkte bijdragen).

Aan de andere kant geven landen als Zweden, Spanje, Denemarken en Nederland aan dat ze bereid zijn te helpen, maar ze geven niet aan wanneer of hoe. Deze houding heeft enige onrust veroorzaakt in Duitsland, dat al om meer vastberadenheid heeft gevraagd.

Gezien de situatie, en met het oog op het eind februari verwachte Russische offensief, dat we vorige week al vermeldden, heeft Duitsland ervoor gekozen ook de oudere Leopard tankmodellen te sturen, met in totaal zo'n 80 Leopards die later dit jaar geleverd zullen worden.

4.      Economie: Brussel is optimistisch: Europa ontwijkt recessie en voorspelt hogere groei voor Spanje

De stormen lijken af te nemen. Vanuit Brussel werd gisteren bevestigd dat het spook van de recessie is afgewend, zij het "ternauwernood". Er wordt dus geen daling van het BBP verwacht, maar een stijging van 0,9%. Wat de Spaanse economie betreft, lijkt het erop dat de prognoses ook verbeteren: ze verwachten een groei van 1,4% (vier tienden van een procentpunt hoger dan de eerder verwachte 1%). Daarmee behoort Spanje tot de landen die binnen de EU het meest zullen groeien, vóór bijvoorbeeld Italië (0,8%) of Frankrijk (0,6%).

Volgens de EU zijn de redenen voor de groei van Spanje in dit door oorlog gekenmerkte moeilijke jaar het herstel van het toerisme (dat in de voorgaande jaren was verzwakt door de COVID-crisis), een toename van de particuliere consumptie, de matiging van de inflatie en de dynamiek van de herstelplannen, die zowel nationale als buitenlandse investeringen op het Iberische grondgebied hebben vergemakkelijkt.

Toch heeft de EU erop gewezen dat het optimisme niet uit de hand mag lopen en mag leiden tot contraproductief beleid, zoals buitensporige loonstijgingen, die tot prijsstijgingen kunnen leiden.

Op een meer Europese noot is er ook goed nieuws. De EU lijkt aan te nemen dat we het inflatieplafond hebben bereikt en dat de inflatie begint te matigen. Daarnaast lijken ook de energieprijzen zich te hebben gestabiliseerd, vergemakkelijkt door een lager energieverbruik als gevolg van een winter die minder streng was dan verwacht.

Al met al zijn de nieuwe economische prognoses met voorzichtig optimisme begroet in Brussel, dat opmerkt dat "we voorzichtig moeten zijn, maar we zijn vol vertrouwen", in de woorden van minister van Financiën Pascal Donohoe.

5.    Fotovoltaïsch eigenverbruik verdubbelt tegen 2022

Vorig jaar leidde een combinatie van factoren tot een ongekende toename van de installatie van fotovoltaïsche zelfverbruiksystemen. De torenhoge prijzen als gevolg van de oorlog, gecombineerd met de subsidies van de Next Generation lijken de overgang naar deze nieuwe vormen van consumptie te hebben versneld.

Alleen al vorig jaar waren er in Spanje meer dan 200.000 installaties in woningen en 23.000 in bedrijven. Deze cijfers verhogen het aantal woningen met deze technologie tot 300.000, evenals 54.000 bedrijven. Geschat wordt dat de capaciteit om energie op te wekken bijna 2% van de nationale vraag zou bereiken.